Wat je allemaal moet weten over adembescherming

Geplaatst op 16-3-2023 door Renee van Weert

U gebruikt adembescherming als optimale bescherming tegen in ademen van verontreinigde lucht. Daarnaast word het ook ingezet als er te weinig zuurstof aanwezig is. In deze blog worden er een aantal belangrijke punten van ademhalingsbescherming onder de aandacht gebracht. Wanneer en hoe het gebruikt dient te worden en de verschillende soorten die beschikbaar zijn. Ook vertellen we wat de verschillende codes op adembescherming betekenen en waarmee je rekening moet houden bij het kiezen van de juiste ademhalingsbescherming voor de luchtwegen.

Waarom is ademhalingsbescherming nodig?

Adembeschermingsmiddelen hebben een belangrijke rol in de werkveiligheid omdat het inademen van sommige omgevingslucht schadelijk kan zijn voor de gezondheid. Denk hier bij aan onschuldige effecten zoals niesbuien, maar ook ernstige effecten als blijvende kortademigheid of vergiftiging. Ook omgevingen met te weinig zuurstof vraagt om adembescherming. Bij zuurstofverdringing is er namelijk spraken van verstikkingsgevaar.

Doordat zuurstofverdringing en het inademen van stoffen, gassen en dampen een hoog gezondheidsrisico met zich meebrengt, valt ademhalingsbescherming is risico klasse 3. Risico klasse 3 is de hoogste klasse voor persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM)

Het gebruik van adembescherming

Wanneer gebruik je adembescherming?

Zoals eerder benoemd dient adembescherming gebruikt te worden voor werkzaamheden waarbij stoffen, gassen of dampen vrijkomen. Ook in omgevingen waar de zuurstof te laag is. Om veilig en gezonde te kunnen werken, is in de Arbowet vastgesteld dat allereerst de bron van de risico's aangepakt moet worden. Denk daarbij aan het gebruik van minder schadelijke stoffen, een goed geventileerde ruimte of aan een kortere duur van werkzaamheden. Als de maatregelen niet voldoende bescherming geven, is het voor de werknemer verplicht ademhalingsbescherming te dragen. Persoonlijke beschermingsmiddelen zijn daarom een bescherming wanneer de andere maatregelen onvoldoende blijken.

Gebruik en onderhoud

Adembescherming werkt alleen goed als het op de juiste manier wordt geselecteerd, gebruikt en onderhouden. Het middel moet zijn afgestemd op de medewerker die het gaat dragen. Wanneer het volgelaatsmasker of halfgelaatsmasker te groot is kan het bijvoorbeeld lekkages veroorzaken. Of bij gezichtsbeharing, een bril en / of littekens.

Naast het kiezen van de juiste adembescherming, is het ook belangrijk om de medewerkers voor te lichten en te instrueren over het gebruik zodat het op correcte wijze gedragen wordt. De medewerkers zijn alleen goed beschermd als ze goed geïnformeerd zijn. Het onderhoud is ook zeker zo belangrijk. Slecht onderhoud lan leiden tot lekkages en vervuiling.

Soorten adembescherming

Er zijn twee groepen adembeschermingsmiddelen: middelen afhankelijk en onafhankelijk van de omgevingslucht. Onderhoudsvrije halfgelaatsmaskers of ook wel wegwerp maskers met filter genoemd zijn een voorbeeld van afhankelijke adembescherming. Bij onafhankelijke adembescherming bijv. Persluchtmaskers wordt van buitenaf schone lucht aangevoerd. Bij onafhankelijke Adembeschermingsmiddelen kan een hoger beschermingsfactor worden behaald omdat deze niet afhankelijk zijn van filters.

Welke adembeschermingsmiddelen, stoffilters, gas en dampfilters of combinatie filters je het beste aan kunt schaffen is afhankelijk van verschillende factoren :

De duur van de werkzaamheden
De werk locatie en de voorzieningen
Welke gassen, stoffen en dampen er kunnen worden ingeademd en welke risico's daar aan hangen
De maximale toegestaande grenswaarde van een stof

Bij een of meerdere van onderstaande omstandigheden dient altijd onafhankelijke adembescherming te worden toegepast:

Bij een zuurstofconcentratie van minder dan 19%
Bij het werken in een gesloten ruimte.
Bij de aanwezigheid van zuurstofverdringende gassen of een ander soort bijzonder stof.
Bij overschrijding van de maximaal toegestaande hoeveelheid verontreiniging voor filters.

Codering

CE-Markering

Adembescherming dient voorzien te zijn van CE-markering. De CE-markering geeft aan of het product voldoet aan de Europese veiligheidseisen.

Beschermingsklasse voor stofmaskers

De bescherming van een stofmasker wordt aangegeven met een code, ofwel beschermingsklasse. Er zijn drie categorieën: FFP1 stofmasker, FFP2 stofmasker en FFP3 stofmasker. De beschermingsklasse geeft aan wat de filter capaciteit van het materiaal is. Een FFP3 masker heeft de hoogste beschermingsgraad van 98%.

Maximaal aanvaardbare concentratie (MAC-Waarde)

Een MAC-Waarde is de maximaal aanvaardbare concentratie van een stof in de omgevingslucht. Hoe groter de gezondheidsrisico's van blootstelling aan bepaalde gassen, stoffen of dampen, des te lager de MAC-Waarde.

Nominale protectie Factor (NPF)

De NPF is de verhouding tussen de concentratie stof buiten het masker en de concentratie in het masker. Een hoge NPF heeft een hoge beschermingsgraad.